Οι Ορειβατικοί σύλλογοι Πιερίας με αγωνία παρακολουθούν τις εξελίξεις και τις τοποθετήσεις των φορέων της Πιερίας και τοποθετούνται υποστηρίζοντας πως το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος στερείται στοιχειώδους επιστημονικής τεκμηρίωσης, και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα ορίζει η ΕΕ και η Διεθνής Ένωση
Η μέχρι σήμερα διαχείριση και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της Ελλάδας παρουσιάζει σημαντικά κενά και ελλείψεις τόσο σε επίπεδο πολιτικής βούλησης (σχεδιασμού) όσο και σε επίπεδο Υπηρεσιών (εκτελεστικό), με αποτέλεσμα την ελλιπή ως ανύπαρκτη διαχείριση ακόμη και στις προστατευόμενες περιοχές (πχ λίμνες Κορώνεια και Κάρλα, Πάρνηθα, κλπ).
Η παραπάνω θεσμική απραξία σε συνδυασμό με
τις νόμιμες ή πολλές φορές και παράνομες δραστικές ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στο φυσικό περιβάλλον (πυρκαγιές, εκχερσώσεις υγροτόπων, ληστρική αποψίλωση δασών, ίδρυση λατομείων, διάνοιξη δρόμων, ανεξέλεγκτη εγκατάσταση αιολικών πάρκων) που υλοποιούνται βάσει του σαθρού θεσμικού πλαισίου (που επιτρέπει οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων να χρηματοδοτούνται από τις εταιρείες που αναλαμβάνουν ένα έργο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται) έχουν οδηγήσει την αστικοποιημένη κοινή γνώμη στο λανθασμένο συμπέρασμα πως η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος ισοδυναμεί με απομάκρυνση όλων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων από αυτό.
Για παράδειγμα, η Ε.Ε αναγνωρίζει την αξία της πεζοπορίας και των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται στη φύση ως ιδιαίτερα επωφελούς δραστηριότητας για τη διατήρηση των φυσικών ενδιαιτημάτων και κατ’ επέκταση της βιοποικιλότητας (οι ορειβάτες για να πεζοπορούν θέλουν το δάσος να παραμείνει δάσος και όχι να γίνει οικόπεδα, κτίσματα, κλπ). Στη χώρα μας όμως, τόσο οι αρμόδιοι (Δασική υπηρεσία) όσο και οι αναρμόδιοι (μη διαπιστευμένες περιβαλλοντικές ΜΚΟ) φορείς, προτείνουν ολοένα και περισσότερους αναίτιους χρονικούς και γεωγραφικούς περιορισμούς στο βωμό της ανάπτυξης σε πρωτοφανή εκτροπή από κάθε έννοια επιστημονικής προσέγγισης – τεκμηρίωσης.
Τα παραπάνω ισχύουν στο ακέραιο, όπως μπορεί εύκολα να διαπιστώσει κανείς, στο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για το «Χαρακτηρισμό της χερσαίας περιοχής του όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων, όρων και περιορισμών» που από τις 13 Σεπτεμβρίου 2011 έχει τεθεί σε Δημόσια Διαβούλευση
Το συγκεκριμένο σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος σε μία γραμμή κειμένου επιτρέπει την κατασκευή νέων καταφυγίων – υποδομών, εξυπηρέτησης κλπ στις Ζώνες Προστασίας (,Β,Γ) του υπό ίδρυση Εθνικού Πάρκου Ολύμπου χωρίς την παραμικρή τεκμηρίωση.
Ας σημειωθεί ότι η πεζοπορία αποτελεί μία από τις αρχαιότερες δραστηριότητες που ασκείται στο βουνό των Θεών.
Ενδεικτικά της πλήρους έλλειψης επιστημονικών στοιχείων και τεκμηρίωσης για την ανυπαρξία κάθε είδους διαβούλευσης και συνεργασίας με τους άμεσα εμπλεκόμενους χρήστες και την τοπική κοινωνία της περιοχής και της δεδομένης αδυναμίας να εφαρμοστούν τελικά όλες οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, αναφέρουμε τα παρακάτω:
1. Το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος πέρα από τις γενικές διατάξεις που λαμβάνει υπόψη, βασίζεται στην ουσία στη σχετική Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (ΕΠΜ) που εκπονήθηκε το 2004 η οποία με τη σειρά της βασίζεται σε έρευνες που εκπονήθηκαν πριν το 2000 με αποτέλεσμα τα τουλάχιστον 11 χρόνια που μεσολάβησαν από τότε να θέτουν σε αμφιβολία την συνολική αξιοπιστία της.
Για την εκπόνηση της συγκεκριμένης ΕΠΜ δεν έγινε καμία έρευνα πεδίου και επομένως η επιστημονική της τεκμηρίωση πηγάζει μόνο από τις βιβλιογραφικές αναφορές που έχουν ληφθεί υπόψη για τη σύνταξή της. Στη βιβλιογραφία όμως της συγκεκριμένης ΕΠΜ περιλαμβάνονται 74 αναφορές, από τις οποίες μόνο μία αφορά στην πανίδα της περιοχής και αυτή εκπονήθηκε το 1985 (!), ενώ αναφέρεται και ένα Διαχειριστικό Σχέδιο με την αναθεώρησή του το 1998. Αντιλαμβάνεται και ο πλέον αδαής πως σε ό,τι αφορά στη διαχείριση της άγριας πανίδας στοιχεία που έχουν ληφθεί τόσο παλιά απαιτούν επικαιροποίηση για να διαπιστωθεί αν και κατά πόσο ισχύουν ακόμη και σήμερα.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται στο ακέραιο από τις αναφορές σε είδη που έχουν εκλείψει από την περιοχή (π.χ Γυπαετός) αλλά και από το χαρακτηρισμό ως προστατευόμενων αρκετών ειδών τα οποία σήμερα δεν θεωρούνται είδη προτεραιότητας (πχ δρυοκολάπτες), αλλά κυρίως και από γενικές και αόριστες αναφορές όπως η παρακάτω για τη «σπάνια» πανίδα συγκεκριμένου φαραγγιού: «Ενιπέας (Αγριόγιδο, 2 είδη αμφιβίων, 2 είδη σπάνιων δρυοκολαπτών, 9 είδη σπάνιων πουλιών)» (ΕΠΜ παρ.2.2.2.2.) που ουδεμία σχέση έχουν με τις προδιαγραφές και το ύφος επιστημονικής μελέτης αυτού του επιπέδου.
2. Αν και η διαδικασία κατάρτισης σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος προβλέπει τη συμμετοχή και τη γνωμοδότηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων δεν ζητήθηκε η γνώμη των τοπικών Oρειβατικών Συλλόγων σχετικά με τις δραστηριότητες και τα καταφύγια στην περιοχή, γεγονός που έρχεται σε πλήρη αντίθεση και με τα όσα προτείνονται σε αντίστοιχες περιπτώσεις από την ΕΕ , ενώ ποτέ η Δ/νση Δασών δεν έχει προβεί σε σχετική μήνυση, γεγονός που αποδεικνύει την απόλυτη απουσία – αδυναμία της τοπικής αρμόδιας Υπηρεσίας να αντιμετωπίσει παραβατική συμπεριφορά όταν και όπου αυτή λαμβάνει χώρα..
Όμως, το σχέδιο ΠΔ έχει ήδη συνταχθεί και αναρτηθεί σε διαβούλευση από τις 13/9 χωρίς να ληφθεί υπόψη η γνωμοδότησή τους, με αποτέλεσμα η διαδικασία να αποδεικνύεται πως είναι προαποφασισμένη.
3. Μέχρι σήμερα η φύλαξη στον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου ήταν σχεδόν ανύπαρκτη με την αρμόδια Υπηρεσία να στερείται πόρων και προσωπικού με τα οποία θα μπορούσε να εποπτεύσει επαρκώς την περιοχή και δεν προβλέπεται προφανώς μέσα στην οικονομική κρίση ανατροπή της θεσμικής απαξίωσης την οποία υπόκεινται.
Το σχέδιο ΠΔ προβλέπει αυξημένες αρμοδιότητες για το Φορέα Διαχείρισης Ολύμπου ο οποίος όμως αντιμετωπίζει σαθρό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και η χρηματοδότηση του μετά το 2014 είναι αμφίβολη με αποτέλεσμα να μην αποκλείεται ενδεχόμενη κατάργηση ή αδρανοποίησή του πολύ σύντομα.
Γεννάται έτσι το ερώτημα που ισχύει σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές της χώρας: Όταν στην Ελλάδα έχουμε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά της ΕΕ χερσαίων εκτάσεων,χαρακτηρισμένων ως προστατευόμενες περιοχές ενώ παράλληλα απαξιώνονται θεσμικά και καταδικάζονται σε αδράνεια και απραξία όλοι οι αρμόδιοι για τη φύλαξη και διαχείριση φορείς (με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πουθενά προστασία και διαχείριση στην πράξη) για ποιο λόγο και μάλιστα χωρίς σχετική τεκμηρίωση ιδρύονται νέες προστατευόμενες περιοχές που θα έχουν νομοτελειακά την ίδια τύχη με τις προηγούμενες δηλαδή πλήρη εγκατάλειψη αντί να αναληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες για να θωρακιστούν οι αρμόδιοι φορείς; και γιατί δεν αξιοποιούνται οι ορειβατικοί σύλλογοι που κατά βάση το πεδίο δράσης των είναι ο Όλυμπος.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, στην Ευρώπη και στην Αμερική η παραπάνω προσέγγιση έχει καταρριφθεί εδώ και πολλά χρόνια από τους σχετικούς επιστήμονες οι οποίοι πλέον κάνουν λόγο για διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος μέσω της ορθής χρήσης. Αυτό σημαίνει πως οι ανθρώπινες δραστηριότητες, αν ρυθμίζονται κατάλληλα, όχι μόνο δεν αποτελούν απειλή αλλά αντίθετα προστατεύουν και θωρακίζουν το φυσικό περιβάλλον.
Τα όρια της διάκρισης της ορθής χρήσης από την κατάχρηση αν και είναι εύκολο να προσδιοριστούν με επιστημονικά κριτήρια δεν έχουν γίνει αντιληπτά ούτε από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις αλλά κυρίως ούτε από τις αρμόδιες Υπηρεσίες στη χώρα μας. Ως αποτέλεσμα, αντί της ρύθμισης με επιστημονικά κριτήρια, χρησιμοποιούνται κατά κόρο αυθαίρετες και ατεκμηρίωτες απαγορεύσεις σε διάφορες χρήσεις, όπως για παράδειγμα γίνεται συστηματικά με τα Αεραθλήματα .
4.α. Δεν συμφωνούμε και προτείνουμε επομένως την κατάργηση της παραγράφου Β.β.5 του άρθρου 3 και παραγράφου Γ.β.5 του άρθρου 3 του υπό διαβούλευση σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για τον Όλυμπο που επιτρέπει εγκατάσταση και λειτουργία νέων ορειβατικών καταφυγίων ενώ υπάρχουν ήδη τρία στη Β Ζώνη που κρίνονται αρκετά (Γ. Αποστολίδης, Χ. Κάκαλος και Σ. Αγαπητός).
Γενικά στον Όλυμπο υπάρχουν σήμερα σε λειτουργία εννέα καταφύγια που εξυπηρετούν τις ανάγκες των επισκεπτών, περιπατητών, πεζοπόρων, αναρριχητών και ορειβατών σε ετήσια βάση. Επίσης, σε καίρια σημεία των κυρίων διαδρομών προς την κορυφή του Ολύμπου υπάρχουν άλλα έξι καταφύγια ανάγκης.
4.β. Δεν συμφωνούμε και προτείνουμε την τροποποίηση της παραγράφου Γ.β.5 του άρθρου 3 του υπό διαβούλευση σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για τον Όλυμπο που επιτρέπει υπαίθρια άθληση εκτός και αεραθλημάτων μη λαμβάνοντας υπόψη την αεροπροστασία –πυροπροστασία –πυρόσβεση .
Προτείνουμε εμείς οι κατ εξοχή επισκέπτες και φύλακες του Ολύμπου την άμεση επέκταση και ένταξη όλου του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου στη ζώνη υψηλής προστασίας του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου χωρίς καμία εγκατάσταση - ανέγερση υποδομών .
Με βάση τα παραπάνω , εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα πως οι προτεινόμενες παρεμβάσεις στις τρεις Ζώνες (Α,Β,Γ) του υπό ίδρυση Εθνικού Πάρκου Ολύμπου όπως και οι υπόλοιπες απαγορεύσεις – αποκλεισμοί , στερούνται στοιχειώδους επιστημονικής τεκμηρίωσης, και έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα ορίζει η ΕΕ και η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) και γι’ αυτό το λόγο τη θεωρούμε αυθαίρετη και καταχρηστική.
Τα ανωτέρω συνυπογραφούν:
Ε.ΟΣ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΤΕΚΙΡΙΔΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
ΣΕΟ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΜΗΛΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
ΕΟΣ ΚΑΡΙΤΣΑΣ ΜΠΑΛΑΦΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΕΟΣ ΒΡΟΝΤΟΥΣ ΓΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΟΡ. ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓ.ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΦΟΥΝΤΑΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ
ΑΕΡΟΛΕΣΧΗ ΠΙΕΡΙΑΣ ΧΑΡΙΣΗΣ ΑΣΤΕΡΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου