ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Δ. ΤΣΟΥΠΑΡΟΠΟΥΛΟΣ - Γ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Στην υπηρεσία των ευπαθών ομάδων θέτει η κυβέρνηση 3 εκατ. αδρανείς λογαριασμούς(!), εθνικά κληροδοτήματα και σχολάζουσες κληρονομιές με ειδικό νομοσχέδιο μέσω του οποίου θα επιχειρηθεί η εκμετάλλευση των προσόδων αυτών για άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
Το νομοθετικό πλαίσιο θα είναι πιθανότατα έτοιμο αμέσως μετά τις γιορτές και θα προβλέπει τη δημιουργία ειδικού λογαριασμού για τη στήριξη των ομάδων αυτών που θα τηρείται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Ειδικά για τις αδρανείς καταθέσεις, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Κ», θα επιτρέπεται η χρήση των κεφαλαίων από το ελληνικό Δημόσιο αποκλειστικά και μόνο για ειδικούς σκοπούς στήριξης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, μετά την παραγραφή των δικαιωμάτων του καταθέτη ή των νόμιμων κληρονόμων του, κατόπιν παρέλευσης ενός χρονικού διαστήματος μικρότερου της εικοσαετίας που ισχύει σήμερα. Πριν από την εκμετάλλευση των καταθέσεων από το Δημόσιο, ο νόμος θα θέτει ως βασική προϋπόθεση, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, την υποχρέωση των τραπεζών να ενημερώνουν εγγράφως τον καταθέτη ή τους συγγενείς του για την ύπαρξη μη κινούμενου λογαριασμού και το ποσό που τηρείται σε αυτόν τουλάχιστον έξι μήνες πριν από τη συμπλήρωση της 20ετίας.
Με το ίδιο νομοσχέδιο θα καταργείται η παρωχημένη διάταξη που προέβλεπε παραγραφή των δικαιωμάτων του ελληνικού Δημοσίου κατόπιν παρέλευσης δεκαετίας (άρθρο 7 του ΝΔ 1195/1942), από τη συμπλήρωση της ως άνω αναφερόμενης εικοσαετίας, εξαλείφοντας έτσι ουσιαστικά τυχόν κίνητρο κάποιων πιστωτικών ιδρυμάτων να επιδιώξουν την καταστρατήγηση του Ν.Δ. 1195/1942.
Η αξιοποίηση των τριών αυτών πηγών κεφαλαίων θεωρείται άμεσης απόδοσης και θα τονώσει τα έσοδα του Δημοσίου τουλάχιστον κατά 4 δισ. ευρώ από ένα σύνολο τουλάχιστον 14 δισ. ευρώ αναξιοποίητων κεφαλαίων. Σημειώνεται ότι με τα σημερινά δεδομένα, η εκκαθάριση που αφορά στις σχολάζουσες κληρονομιές αφήνεται νομοθετικά να γίνει σε «εύλογο χρονικό διάστημα» το οποίο όμως δεν προσδιορίζεται επακριβώς. Ετσι, στις περισσότερες υποθέσεις η εκκαθάριση από τον κηδεμόνα κρατάει από 10 έως 30 χρόνια, μέχρι οι κληρονομιές αυτές να περάσουν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι οι νόμιμοι κληρονόμοι είτε δεν υπάρχουν είτε δεν βρέθηκαν. Πρόσφατα, μάλιστα, το Δημόσιο κατάφερε να βάλει στα ταμεία του περίπου 2 εκατ. ευρώ από πλειστηριασμό έκτασης στη Γλυφάδα, η οποία περιήλθε στην κατοχή του ύστερα από 31 ολόκληρα χρόνια! Ακριβώς για τον λόγο αυτόν η πρόθεση του υπουργείου είναι να περιορισθεί ο χρόνος εκκαθάρισης των περιουσιών αυτών το πολύ σε μία τριετία. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός σχολαζουσών κληρονομιών υπερβαίνει σήμερα τις 3.000, η αξία των οποίων ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ.
Τα δε κληροδοτήματα, (κάθε περιουσιακό στοιχείο που καταλήγει στο κράτος ως κληρονομιά, δωρεά ή κληροδοσία υπέρ κοινής ωφελείας) υπολογίζονται συνολικά σε 11.000 των οποίων η αξία φτάνει τα 10 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται μερικά από τα πλέον γνωστά και προβεβλημένα κτίρια, όπως το Ζάππειο, η Ακαδημία Αθηνών, η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Πολυτεχνείο, το Αστεροσκοπείο και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι μία μίνιμουμ αξιοποίησή τους θα μπορούσε να αποφέρει μακροπρόθεσμα δημοσιονομικό όφελος της τάξης των 2 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Ολα, πάντως, αναμένεται να εξετασθούν διεξοδικότερα στο πλαίσιο της κατάρτισης του επόμενου φορολογικού νομοσχεδίου, με το οικονομικό επιτελείο να επιδιώκει την ολοκλήρωσή του, τους πρώτους μήνες του έτους.
Η νομοθεσία του 1942...
Αδρανείς καταθέσεις, σύμφωνα με τη νομοθεσία του 1942 (!), λογίζονται ως οι καταθετικοί λογαριασμοί που βρίσκονται σε ακινησία για διάστημα μεγαλύτερο των 20 ετών. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, κάθε χρόνο τα πιστωτικά ιδρύματα καταθέτουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καταθέσεις που είναι ανενεργές για 20 χρόνια. Σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς των τραπεζών, ο συνολικός αριθμός των αδρανών καταθέσεων ξεπερνά τα 3 εκατ. με το ύψος του ποσού να προσεγγίζει τα 3 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες από αυτές διατηρούνται παραδοσιακά σε ελληνικές τράπεζες με μακρά ιστορία όπως Εθνική, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Εμπορική, Αγροτική και Alpha Bank.
Θεωρείται, πάντως, βέβαιο ότι το έργο της επιτροπής θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς εγείρονται σημαντικά νομικά θέματα συνταγματικότητας για το πότε, αλλά κυρίως για το κατά πόσο το κράτος μπορεί να βάλει χέρι σε ιδιωτική περιουσία, έστω κι αν αυτή έχει βρεθεί στα «αζήτητα» εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Πολλοί δε υποστηρίζουν ότι ο νόμος του 1942 που καθορίζει την αντιμετώπιση των αδρανών καταθέσεων είναι νόμος έκτακτης περιόδου (η χώρα τελούσε υπό γερμανική κατοχή) και θα πρέπει να επικαιροποιηθεί υπό το πρίσμα του νέου Συντάγματος αλλά και των Κοινοτικών συμβάσεων για την προστασία της ιδιοκτησίας.
Ο ΚΑΤΟΧΙΚΟΣ Ο ΝΟΜΟΣ
Υπενθυμίζεται ότι το Νομοθετικό Διάταγμα 1195 του 1942 «περί παραγραφής υπέρ του Δημοσίου καταθέσεων παρά Τράπεζας και άλλων τινών αξιών και απαιτήσεων» προβλέπει μεταξύ των άλλων στα άρθρα 2, 3 και 4 τα εξής:
«Καταθέσεις εις μετρητά και τόκοι αυτών περιέχονται οριστικώς εις το ελληνικόν Δημόσιον εφόσον αι καταθέσεις επί 20ετίαν αφ' ης απέβησαν διαθέσιμοι υπέρ των δικαιούχων, οι δε τόκοι επί 5ετίαν αφ' ης κατέστησαν απαιτητοί ή εντός οριζόμενης τυχόν βραχυτέρας συμβατικής αποσβεστικής προθεσμίας δεν εζητήθησαν υπό των δικαιούχων ή οπωσδήποτε δεν απετέλεσαν κατόπιν ειδικής αιτήσεως τούτων αντικείμενον πράξεως τινός, συνεπαγούσης μεταβολήν του σχετικού λογαριασμού».
Με το ίδιο νομοσχέδιο θα καταργείται η παρωχημένη διάταξη που προέβλεπε παραγραφή των δικαιωμάτων του ελληνικού Δημοσίου κατόπιν παρέλευσης δεκαετίας (άρθρο 7 του ΝΔ 1195/1942), από τη συμπλήρωση της ως άνω αναφερόμενης εικοσαετίας, εξαλείφοντας έτσι ουσιαστικά τυχόν κίνητρο κάποιων πιστωτικών ιδρυμάτων να επιδιώξουν την καταστρατήγηση του Ν.Δ. 1195/1942.
Η αξιοποίηση των τριών αυτών πηγών κεφαλαίων θεωρείται άμεσης απόδοσης και θα τονώσει τα έσοδα του Δημοσίου τουλάχιστον κατά 4 δισ. ευρώ από ένα σύνολο τουλάχιστον 14 δισ. ευρώ αναξιοποίητων κεφαλαίων. Σημειώνεται ότι με τα σημερινά δεδομένα, η εκκαθάριση που αφορά στις σχολάζουσες κληρονομιές αφήνεται νομοθετικά να γίνει σε «εύλογο χρονικό διάστημα» το οποίο όμως δεν προσδιορίζεται επακριβώς. Ετσι, στις περισσότερες υποθέσεις η εκκαθάριση από τον κηδεμόνα κρατάει από 10 έως 30 χρόνια, μέχρι οι κληρονομιές αυτές να περάσουν στην κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι οι νόμιμοι κληρονόμοι είτε δεν υπάρχουν είτε δεν βρέθηκαν. Πρόσφατα, μάλιστα, το Δημόσιο κατάφερε να βάλει στα ταμεία του περίπου 2 εκατ. ευρώ από πλειστηριασμό έκτασης στη Γλυφάδα, η οποία περιήλθε στην κατοχή του ύστερα από 31 ολόκληρα χρόνια! Ακριβώς για τον λόγο αυτόν η πρόθεση του υπουργείου είναι να περιορισθεί ο χρόνος εκκαθάρισης των περιουσιών αυτών το πολύ σε μία τριετία. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός σχολαζουσών κληρονομιών υπερβαίνει σήμερα τις 3.000, η αξία των οποίων ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ.
Τα δε κληροδοτήματα, (κάθε περιουσιακό στοιχείο που καταλήγει στο κράτος ως κληρονομιά, δωρεά ή κληροδοσία υπέρ κοινής ωφελείας) υπολογίζονται συνολικά σε 11.000 των οποίων η αξία φτάνει τα 10 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται μερικά από τα πλέον γνωστά και προβεβλημένα κτίρια, όπως το Ζάππειο, η Ακαδημία Αθηνών, η Εθνική Βιβλιοθήκη, το Πολυτεχνείο, το Αστεροσκοπείο και το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν ότι μία μίνιμουμ αξιοποίησή τους θα μπορούσε να αποφέρει μακροπρόθεσμα δημοσιονομικό όφελος της τάξης των 2 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Ολα, πάντως, αναμένεται να εξετασθούν διεξοδικότερα στο πλαίσιο της κατάρτισης του επόμενου φορολογικού νομοσχεδίου, με το οικονομικό επιτελείο να επιδιώκει την ολοκλήρωσή του, τους πρώτους μήνες του έτους.
Η νομοθεσία του 1942...
Αδρανείς καταθέσεις, σύμφωνα με τη νομοθεσία του 1942 (!), λογίζονται ως οι καταθετικοί λογαριασμοί που βρίσκονται σε ακινησία για διάστημα μεγαλύτερο των 20 ετών. Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, κάθε χρόνο τα πιστωτικά ιδρύματα καταθέτουν στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καταθέσεις που είναι ανενεργές για 20 χρόνια. Σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς των τραπεζών, ο συνολικός αριθμός των αδρανών καταθέσεων ξεπερνά τα 3 εκατ. με το ύψος του ποσού να προσεγγίζει τα 3 δισ. ευρώ. Οι περισσότερες από αυτές διατηρούνται παραδοσιακά σε ελληνικές τράπεζες με μακρά ιστορία όπως Εθνική, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Εμπορική, Αγροτική και Alpha Bank.
Θεωρείται, πάντως, βέβαιο ότι το έργο της επιτροπής θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο, καθώς εγείρονται σημαντικά νομικά θέματα συνταγματικότητας για το πότε, αλλά κυρίως για το κατά πόσο το κράτος μπορεί να βάλει χέρι σε ιδιωτική περιουσία, έστω κι αν αυτή έχει βρεθεί στα «αζήτητα» εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Πολλοί δε υποστηρίζουν ότι ο νόμος του 1942 που καθορίζει την αντιμετώπιση των αδρανών καταθέσεων είναι νόμος έκτακτης περιόδου (η χώρα τελούσε υπό γερμανική κατοχή) και θα πρέπει να επικαιροποιηθεί υπό το πρίσμα του νέου Συντάγματος αλλά και των Κοινοτικών συμβάσεων για την προστασία της ιδιοκτησίας.
Ο ΚΑΤΟΧΙΚΟΣ Ο ΝΟΜΟΣ
Υπενθυμίζεται ότι το Νομοθετικό Διάταγμα 1195 του 1942 «περί παραγραφής υπέρ του Δημοσίου καταθέσεων παρά Τράπεζας και άλλων τινών αξιών και απαιτήσεων» προβλέπει μεταξύ των άλλων στα άρθρα 2, 3 και 4 τα εξής:
«Καταθέσεις εις μετρητά και τόκοι αυτών περιέχονται οριστικώς εις το ελληνικόν Δημόσιον εφόσον αι καταθέσεις επί 20ετίαν αφ' ης απέβησαν διαθέσιμοι υπέρ των δικαιούχων, οι δε τόκοι επί 5ετίαν αφ' ης κατέστησαν απαιτητοί ή εντός οριζόμενης τυχόν βραχυτέρας συμβατικής αποσβεστικής προθεσμίας δεν εζητήθησαν υπό των δικαιούχων ή οπωσδήποτε δεν απετέλεσαν κατόπιν ειδικής αιτήσεως τούτων αντικείμενον πράξεως τινός, συνεπαγούσης μεταβολήν του σχετικού λογαριασμού».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου