Σάββατο 3 Νοεμβρίου 2012

Προκόπης Κωφός - Η καπιταλιστική κρίση και το πακέτο των 13,5 δις

Πολλοί βιώνοντας τα τελευταία σαράντα σχεδόν χρόνια τα αστικά κόμματα ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία στην κυβερνητική εξουσία και βλέποντας πως ως κυβερνήσεις μπορούσαν να κάνουν ό,τι θέλουν, να ψηφίζουν όποιο νόμο θέλουν, να προωθούν όποια απόφαση θέλουν, ακόμα και να εμπλέκονται σε σκάνδαλα και παρανομίες χωρίς να τιμωρούνται, σχημάτισαν την εντύπωση πως η δύναμη της κυβερνητικής εξουσίας είναι μεγάλη, σχεδόν απεριόριστη, και πως όποιος είναι στην κυβέρνηση μπορεί με τη δύναμη που του εξασφαλίζει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που προκύπτει από την ψήφο του λαού να κάνει ό,τι θέλει.

Με βάση αυτή την εμπειρία πολλοί τώρα που η χώρα βρίσκεται σε δεινή κατάσταση, με ένα δημόσιο χρέος που δεν είναι βιώσιμο, σε μια πορεία ύφεσης εδώ και πολλά χρόνια, με την επίσημη ανεργία να αγγίζει το 25 %, με την οικονομική κρίση να μαίνεται, στα πρόθυρα μιας ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας, νομίζουν πως η όποια λύση στο γενικό αδιέξοδο όπου βρίσκεται η χώρα είναι θέμα της κυβέρνησης, των επιλογών της και της πολιτικής που θα ασκήσει. Με την έννοια αυτή ψήφισαν στις προηγούμενες εκλογές την πολιτική που πρότειναν τα αστικά και τα αριστερά κόμματα περιμένοντας πως η λύση του προβλήματος είναι θέμα πολιτικής και πολιτικής βούλησης και πως με την κοινοβουλευτική δύναμη που διαθέτει η κυβέρνηση που σχηματίστηκε μπορεί να επιβάλει, όπως έκαναν τις τελευταίες δεκαετίες τα κυβερνητικά κόμματα, την πολιτική της και να δώσει λύση! Περιμένουν λοιπόν τώρα να δουν τα αποτελέσματα, να αλλάξει δηλαδή η πορεία προς την εξαθλίωσή τους και να ανακτήσουν το «χαμένο παράδεισο»!

Με την ίδια αυτή λογική, στην υποθετική για τα δεδομένα των προηγούμενων εκλογών περίπτωση που η πλειοψηφία θα πειθόταν και θα ψήφιζε ΚΚΕ, αυτοί που θα το ψήφιζαν θα πήγαιναν στη συνέχεια στην τηλεόρασή τους για να παρακολουθήσουν ζωντανά την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού που θα την πραγματοποιούσε το ΚΚΕ με βάση τη δύναμη που θα του έδινε η ψήφος τους! Βεβαίως πολλοί μ’ αυτόν τον επιφανειακό τρόπο σκέψης κάπου καταλαβαίνουν ότι αυτά τα πράγματα όσον αφορά τουλάχιστον τον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό δεν μπορεί να είναι έτσι, αλλά δεν εμβαθύνουν περισσότερο ούτε τους νοιάζει ιδιαίτερα αν η δημοκρατία αυτή που υποστηρίζουν είναι μαϊμού και τα όριά της είναι μέχρις εκεί που το επιτρέπει το καπιταλιστικό σύστημα και παραμένουν στην άποψη πως τουλάχιστον μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος όποια κυβέρνηση δεν αμφισβητεί το σύστημα μπορεί να προωθήσει την όποια πολιτική της και να αντιμετωπίσει εν προκειμένω το πρόβλημα. Από το παράδειγμα αυτό πάντως με το ΚΚΕ μπορεί κανείς να πιάσει την άκρη του νήματος για να αντιληφθεί ποια είναι η αλήθεια σχετικά με την κυβέρνηση, τις δυνατότητες της κυβερνητικής εξουσίας και ποιος και με ποιο τρόπο έχει την πραγματική εξουσία.

Αν η αντιμετώπιση της κρίσης ήταν θέμα πολιτικής βούλησης και κυβερνητικών πολιτικών, τότε φυσικά θα ήταν πολύ εύκολα τα πράγματα. Ουσιαστικά αν ήταν θέμα πολιτικής των κυβερνήσεων δεν θα είχαμε ποτέ κρίσεις, γιατί με τα πρώτα σημάδια θα μπορούσε κάτι να γίνει και να υπάρξει η απαραίτητη διόρθωση. Η κρίση που μαίνεται σε όλη την Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο είναι ανεξέλεγκτη, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατάλληλες πολιτικές, προέκυψε αποκλειστικά από το καπιταλιστικό σύστημα και συγκεκριμένα από το γεγονός πως στον καπιταλισμό όλα κινούνται με σκοπό το κέρδος! Τα κέρδη φέρνουν συσσώρευση κεφαλαίων που γίνονται τόσο πολλά που δεν μπορούν πλέον να αναπαραχθούν, δεν τους συμφέρει δηλαδή ούτε να τα επενδύσουν, γιατί βλέπουν πως οι επενδύσεις αυτές δεν θα τους προσφέρουν κέρδη, ούτε να τα δανείσουν για να πάρουν τους τόκους, γιατί αυτοί που θα τα δανειστούν δεν μπορούν πια να τα επιστρέψουν, και αυτή ακριβώς η κατάσταση είναι αυτό που λέμε καπιταλιστική κρίση και μια καπιταλιστική κρίση δεν μπορεί να ξεπεραστεί παρά μόνο με την καταστροφή του κεφαλαίου που δεν μπορεί να αναπαραχθεί, δηλαδή μόνο μέσα από μια μεγάλη καταστροφή. Για να αποφύγει κανείς αυτή την καταστροφή δεν μπορεί παρά να αμφισβητήσει το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, γιατί ο μηχανισμός που οδηγεί στην κρίση εξακολουθεί να υφίσταται και να λειτουργεί όσο παραμένουμε σ’ αυτό το σύστημα.

Σ’ αυτή λοιπόν την κατάσταση βρίσκεται σήμερα ο κόσμος ολόκληρος. Έχει εκδηλωθεί μια πρωτόγνωρη παγκόσμια καπιταλιστική κρίση τεραστίων διαστάσεων λόγω των ασύλληπτων κεφαλαίων που έχουν συσσωρευτεί, ας σκεφτούμε μόνο τα σαράντα τρις που είναι το συνολικό χρέος των κρατών όλης της γης, και η οποία είναι στην έναρξή της. Ήδη άρχισε η καταστροφή κεφαλαίου, όλο και περισσότερες χώρες μπαίνουν σε ύφεση, επιχειρήσεις κλείνουν, η ανεργία αυξάνεται, οι μισθοί συρρικνώνονται, τα δανεικά δεν μπορούν να επιστραφούν και «κουρεύονται». Όμως το σύστημα έχει ακόμα κάποια περιθώρια να καθυστερήσει τη μεγάλη καταστροφή που επέρχεται. Τα «όπλα» του σ’ αυτή τη φάση είναι τρία. Το πρώτο είναι η μείωση της αμοιβής της εργασίας και η εξαθλίωση των εργαζομένων, το δεύτερο η δραστική συρρίκνωση της μεσαίας τάξης και η κατά προτεραιότητα καταστροφή των δικών της κεφαλαίων και το τρίτο οι ιδιωτικοποιήσεις. Με τα τρία αυτά όπλα μπορεί το μεγάλο κεφάλαιο, τα μονοπώλια, να επιτύχουν μια μικρή προσωρινή ανάκαμψη και να διατηρήσουν προς το παρόν την κερδοφορία τους, γιατί με την μείωση της αμοιβής της εργασίας διατηρούν ένα αποδεκτό επίπεδο κερδοφορίας εφόσον πληρώνουν λιγότερα, με τη δραστική συρρίκνωση της μεσαίας τάξης παίρνουν στον δικό τους έλεγχο αυτό το μερίδιο της αγοράς που έλεγχε μέχρι τώρα εκείνη και με τις ιδιωτικοποιήσεις αποκτούν τον έλεγχο σε στρατηγικής σημασίας τομείς της οικονομίας από τους οποίους μπορούν να έχουν επιπλέον άμεσα κέρδη επενδύοντας δικά τους λιμνάζοντα κεφάλαια που δεν συμφέρει να διοχετευτούν πουθενά αλλού.

Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον της καπιταλιστικής κρίσης τι μπορεί να κάνει μια κυβέρνηση που αντλεί τη δύναμή της από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που της έδωσε ο λαός; Μήπως μπορεί να ενισχύσει τη μεσαία τάξη για να κάνουν οι μεσαίοι επενδύσεις; Πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό; Γιατί να κάνουν οι μεσαίοι επενδύσεις όταν δεν κάνουν οι μεγάλοι; Θα έχουν κέρδη; Θα βάλουν υποθήκη την περιουσία που έχουν για να πάρουν δάνειο από τις τράπεζες να κάνουν την επένδυση, όταν είναι σχεδόν βέβαιο πως θα χάσουν και τα σπίτια τους και όποια άλλη περιουσία θα υποθηκεύσουν; Θα αποφασίσουν αύξηση των μισθών των εργαζομένων για να τονωθεί όπως λένε η αγορά; Μπορούν να το επιβάλουν αυτό όταν τις αυξήσεις θα κληθούν να τις δώσουν άλλοι, οι κεφαλαιοκράτες, που είναι βέβαιο πως δεν είναι διατεθειμένοι να το κάνουν; Μπορούν να πουν πως δεν πληρώνουν το χρέος, πως φεύγουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρώ, πως κοινωνικοποιούμε τα μονοπώλια και αναλαμβάνει ο λαός και η λαϊκή του εξουσία την ανάπτυξη της χώρας, αφού τους καπιταλιστές δεν τους συμφέρει πλέον να το κάνουν; Μπορούν με άλλα λόγια να πουν πως αποχωρούμε από το καπιταλιστικό σύστημα; Η απάντηση σε όλα τα ερωτήματα αυτά είναι προφανής. Δεν μπορούν να κάνουν, ακόμα κι αν υποκειμενικά θα το ήθελαν, τίποτα από όλα αυτά. Το μόνο που μπορούν να κάνουν είναι αυτό που υπαγορεύεται από τη συγκεκριμένη κατάσταση που επικρατεί και την καπιταλιστική κρίση, δηλαδή να υπογράψουν μνημόνιο για να πάρουν δάνειο και να πληρώσουν έτσι το χρέος και τους τόκους για να μην καταστραφεί το κεφάλαιο των δανειστών, αποδεχόμενοι και τα επιβαλλόμενα μέτρα, να φορολογήσουν τους μεσαίους περισσότερο, που μέχρι τώρα ανέχονταν τη φοροδιαφυγή τους ενισχύοντάς τους με αυτό τον τρόπο απέναντι στις μεγαλύτερες επιχειρήσεις που τους εξαφάνιζαν, δίνοντάς τους τώρα το τελειωτικό χτύπημα για να επικρατήσουν πλήρως τα μονοπώλια, να περιορίσουν δραστικά τους μισθούς και τις συντάξεις στον ιδιωτικό τομέα και να ανατρέψουν τις εργασιακές σχέσεις για να διασφαλιστεί η έστω και μικρότερη σε σχέση με το παρελθόν κερδοφορία των μονοπωλίων, να ξεπουλήσουν τις δημόσιες επιχειρήσεις για να δώσουν περισσότερο ζωτικό χώρο για κέρδη στα μονοπώλια, να περιορίσουν τους μισθούς στο δημόσιο, τις συντάξεις, τις δαπάνες σε υγεία, παιδεία και άλλες κοινωνικές παροχές, ώστε να περισσέψουν χρήματα και να δοθεί η δυνατότητα να περιοριστεί η φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων και των μονοπωλίων, μήπως κάνουν τις πολυπόθητες επενδύσεις, επιδοτώντας έτσι ουσιαστικά τα κέρδη τους μέσω της ελαχιστοποίησης της φορολογίας. Αυτά μπορούν αντικειμενικά να κάνουν και αυτά φυσικά κάνουν. Και όσοι λένε πως αν είναι αυτοί στην κυβέρνηση δεν θα κάνουν αυτά, αλλά πως μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον της καπιταλιστικής κρίσης, όπου τον πλούτο και την εργασία των ανθρώπων την ελέγχουν τα μονοπώλια, αυτοί θα κάνουν άλλα χωρίς να ανατρέψουν την εξουσία των μονοπωλίων είναι ψεύτες και αν δεν είναι ψεύτες είναι επικίνδυνα ανόητοι!

Το πακέτο λοιπόν των 13,5 δις που είναι στην επικαιρότητα αυτή την περίοδο υλοποιεί αυτή ακριβώς την πολιτική, την αντιμετώπιση δηλαδή της καπιταλιστικής κρίσης υπέρ των μονοπωλίων και σε βάρος των εργαζομένων, των μεσαίων και της δημόσιας περιουσίας. Το μέγιστο όμως πρόβλημα είναι πως στην άκρη αυτού του τούνελ και του τρίτου ενδεχομένως μνημονίου που θα ακολουθήσει σε συνδυασμό και με τις παράλληλες πορείες στις άλλες χώρες, στην κάθε μια με τον τρόπο που ταιριάζει στις ιδιαιτερότητές της, η μεσαία τάξη θα έχει συρρικνωθεί στο ελάχιστο, οι εργαζόμενοι θα είναι στον πάτο, όλα θα ανήκουν στα μονοπώλια και επειδή τα συσσωρευμένα κεφάλαια των μονοπωλίων δεν θα έχουν καταστραφεί θα επίκειται η καταστροφή τους, δηλαδή τότε θα εκδηλωθεί η καπιταλιστική κρίση με όλη της τη σφοδρότητα, τότε ο ανταγωνισμός τους θα γίνει σύγκρουση για το ποιος θα επικρατήσει και ο θεός να βάλει το χέρι του τι θα συμβεί αν φτάσουν τα πράγματα μέχρις εκεί!

Τα αστικά κόμματα που κέρδισαν τις εκλογές ισχυρίζονται πως θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της χώρας προωθώντας αυτή την πολιτική που προωθούν, δηλαδή με τα μέτρα αυτά που έχουν ήδη πάρει και με το πακέτο των 13,5 δις που προωθούν τώρα υποστηρίζουν πως θα εξοικονομηθούν πόροι, θα ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός και θα έχουμε μελλοντικώς πρωτογενές πλεόνασμα. Ευσταθούν αυτοί οι ισχυρισμοί; Οπωσδήποτε όχι! Το καλύτερο που θα μπορούσε να περιμένει κανείς από την επιτυχία μιας τέτοιας πολιτικής, που κι αυτό βέβαια δεν μπορεί να συμβεί γιατί το χρέος, όπως και πολλοί από αυτούς τους ίδιους λένε, δεν είναι βιώσιμο, είναι πως θα λυθεί το πρόβλημα χρέους του κράτους, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσε να ελπίζει στην αντιμετώπιση της ύφεσης και της ανεργίας, που είναι οι πιο χειροπιαστές συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης. Αυτά έχουν σχέση με τον ιδιωτικό τομέα και η λύση του προβλήματος χρέους που έχει το κράτος ουσιαστικά δεν τα αγγίζει. Γίνεται και εδώ μια λαθροχειρία πρώτου μεγέθους για να μας ξεγελάσουν ταυτίζοντας τα οικονομικά του κράτους με την οικονομία της χώρας! Μας λένε δηλαδή πως αν νοικοκυρευτούν τα οικονομικά του κράτους τελειώσαμε, αυτό ήταν, δεν θα υπάρχει πια πρόβλημα. Όσο για την ανάπτυξη που επαγγέλλονται, που όλο την επαγγέλλονται, αλλά ανάπτυξη δεν βλέπουμε και ούτε πρόκειται φυσικά να δούμε, δεν πρόκειται να υπάρξει όχι μόνο γιατί φυσικά δεν είναι θέμα κυβερνητικής πολιτικής, αλλά και γιατί είναι το βασικό χαρακτηριστικό της καπιταλιστικής κρίσης, αν επένδυαν οι καπιταλιστές, δεν θα είχαμε φτάσει σε κρίση.

Οι δρόμοι για τους εργαζόμενους είναι δύο: Ή αποδοχή της εξαθλίωσης και της καταστροφής που προκαλεί η καπιταλιστική κρίση ή ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων. Κάθε μέρα που περνάει χωρίς αγώνα και χωρίς προώθηση της οργάνωσης του λαού για την αντεπίθεση και την ανατροπή αυτής της κατάστασης που οδηγεί στην εξαθλίωσή του, στην κορύφωση της καπιταλιστικής κρίσης και τη μεγάλη καταστροφή είναι μια χαμένη μέρα που επιβαρύνει τη θέση του λαού και τους όρους της ανατροπής της εξουσίας των μονοπωλίων! Η εξαθλίωση που αγκαλιάζει όλο και περισσότερους με γοργούς ρυθμούς δυσκολεύει τους αγώνες που πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν!

Προκόπης Κωφός

Τμήμα Χημείας ΑΠΘ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου