ΤΙ ΑΝΕΦΕΡΕ ΣΕ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ
Έτσι, δίπλα σε μια εξαιρετικά λεπτομερή και τεκμηριωμένη μελέτη, στηριγμένη σε αδημοσίευτο και δυσπρόσιτο αρχειακό υλικό, στάθηκε και η μαρτυρία ενός νέου εκείνης της εποχής, που είχε άμεση εμπλοκή και παρέθεσε τα γεγονότα με θέρμη, νωπά ακόμα στη μνήμη του. Ήταν πραγματικά διαφωτιστικό για όσους ήταν παρόντες, που είχαν την ευκαιρία να μάθουν από πρώτο χέρι σχετικές λεπτομέρειες από την περιοχή μας.
Ακολουθούν τα όσα διηγήθηκε εκείνο το βράδυ ο κ. Κουκουτάτσιος, που αποτελούν μέρος μόνο των όσων έζησε και έχει καταγράψει κατά καιρούς. Ειδικά τέτοιες μέρες που γιορτάσαμε την απελευθέρωση του 1912 και θα γιορτάσουμε και το τέλος της κατοχής το 1944, είναι χρήσιμο να αντλήσουμε γνώση από όπου μπορούμε για την ταραχώδη εκείνη περίοδο.
Ο ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΚΟΥΤΑΤΣΙΟΣ
«Τον πατέρα μου τον συλλάβανε οι Γερμανοί, τον είχαν για εκτέλεση χάρη στις υπηρεσίες δοσιλόγων, ντόπιων λιτοχωριτών και άλλων από την Πιερία. Ήταν 13 οι λιτοχωρίτες που πήρανε, τους 5 τους εκτέλεσαν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά.
Μετά, ο ένας που ήρθε εδώ τους είπε «κοιτάξτε να δείτε, εμείς ήρθαμε στην Ελλάδα για να κυνηγήσουμε τους εγγλέζους αποικιοκράτες και να φέρουμε μια δικαιοσύνη, σας αγαπούμε. Εγώ θα είμαι διοικητής και θέλω τη συνεργασία σας. Σας χαρίζω τις ποινές και μπορείτε να πάτε σπίτια σας».
Αυτοί γύρισαν μαζί με τους 850 λιτοχωρίτες που τους είχαν στο στρατόπεδο στις Σέρρες σε καταναγκαστική εργασία. Από εκεί άρχισαν πολλά κυνηγητά. Το Λιτόχωρο έχει υποστεί 3 επιδρομές γερμανικών στρατευμάτων. Μια στις 16 Απριλίου του 1943, όπου για πρώτη φορά εξ’ όσων γνωρίζω, βομβαρδίστηκε πόλη ή κωμόπολη στην Ελλάδα, μετά το 1941. Ήρθαν από τη Λάρισα αεροπλάνα και βομβάρδισαν, τακτικός στρατός έκανε κανονική επίθεση για να εκπορθίσει το Λιτόχωρο, πιστεύοντας ότι εκεί ήταν η έδρα των ανταρτών.
Μάλιστα, είχαν στόχο το δημοτικό σχολείο, που υποτίθεται πως ήταν το επιτελείο των ανταρτών. Ευτυχώς, τέσσερις βόμβες που έπεσαν ήταν στην ίδια γραμμή και καμιά δεν πέτυχε το σχολείο που ήταν γεμάτο παιδιά.
Μετά ήρθαν στις 12 Ιουλίου του 1943, πάλι με συνεργασία όλων αυτών που μετέπειτα θεωρήθηκαν ¨εθνικόφρονες¨ και συλλάβαν τον Παπα-Τσιτσιρίκο. Τον τραυμάτισαν και τον έκαψαν ζωντανό στο σπίτι του τον αρχιμανδρίτη. Την ίδια μέρα συλλάβαν και τον Αλέκο Διαμαντόπουλο, έφεδρο αξιωματικό και τον εκτέλεσαν στο πάρκο του Λιτοχώρου, εκεί που είναι η δεξαμενή ύδατος.
Όλα αυτά τα παιδιά της ηλικίας μου τα ζήσαμε από κοντά και οι μνήμες μας έμειναν ζωντανές. Από τότε τρομάζω να αποβάλω φοβίες.
Φθάνουμε στην απελευθέρωση του 1944, το δώξιμο των Γερμανών και όλα τα γεγονότα. Ιδιαίτερα μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας, όπως σε όλη την Ελλάδα έτσι και στο Λιτόχωρο, όλοι εμείς τεθήκαμε υπό διωγμό. Στο Λιτόχωρο όλοι πάνω από δώδεκα χρονών έφαγαν τουλάχιστον μια φορά ξύλο, έτσι στα καλά καθούμενα.
Ήταν παλλικαράδες που ντύνονταν χωροφύλακες, εκτός από αυτούς που ήταν επίσημα, αλλά ήταν και τα καταδιωκτικά. Από όπου περνούσαν βιάζαν γυναίκες, σκοτώνανε. Στο Λιτόχωρο δολοφόνησαν τον Θανάση Τσιφοδήμο, στέλεχος της ΕΠΟΝ μεγάλο, τον Δημήτρη Μανουσάκη, τον μπαρμπα-Γιάνη Μόσχοβα, που τον έπνιξαν και τον Παπαθανασίου, παππού του σημερινού δημάρχου τον σκότωσαν με τα παλούκια. Όλα αυτά έγιναν το 1945.
Όλοι οι ανιστασιακοί του Λιτοχώρου, πάνω από 350, που ήταν στον ΕΛΑΣ, κρύβονταν στα σπίτια ή σε σπηλιές. Εγώ ήμουν πληροφοριοδότης όλων αυτών και κάποιο διάστημα, μέσα στο 1945, κάποιοι δεξιοί φίλοι είπαν στη μάνα μου να με μαζέψει γιατί θα με σκότωναν επί τόπου.
Άρχισα και εγώ τότε να είμαι καταδιωκόμενος, στο έλος Βαρικού που τότε είχε πανύψηλα δέντρα. Είχαμε μια καλύβα εκεί, ήμασταν 6 με 8 άτομα. Βγάζαμε και έναν παράνομο έντυπο, δισέλιδο ήταν. Εκεί έμαθα γραφομηχανή.
Λίγο μετά τα επεισόδια του 1946, που έγινε το χτύπημα, με έπιασαν. Ήθελαν να με κάνουν να ομολογήσω, αλλά σύμφωνα με την διαπαιδαγώγηση που είχα δεν το έκανα. Με έκαναν ¨μπλε-μαρέν¨ όλο μου το κορμί δυο φορές. Τη δεύτερη μου έκαψαν τους δείκτες μου στο λαμπογυάλι.
Αυτά είναι από τις εμπειρίες μου από την κατοχή και τον προ-εμφύλιο, γιατί τότε δεν άρχισε παρά το 1945. Τότε βίαζαν κοπέλες στο Λιτόχωρο που ήταν αδελφές ή σύζυγοι ανταρτών, μαχητών του ΕΛΑΣ. Ότι ειπώθηκε για τους δοσίλογους είναι αληθινό, ενδεχομένως στην πραγματικότητα να είχε συμβεί και πιο τραγικά από όπως αποδίδεται τώρα πια».
Πηγή: ΟΛΥΜΠΙΟ ΒΗΜΑΑκολουθούν τα όσα διηγήθηκε εκείνο το βράδυ ο κ. Κουκουτάτσιος, που αποτελούν μέρος μόνο των όσων έζησε και έχει καταγράψει κατά καιρούς. Ειδικά τέτοιες μέρες που γιορτάσαμε την απελευθέρωση του 1912 και θα γιορτάσουμε και το τέλος της κατοχής το 1944, είναι χρήσιμο να αντλήσουμε γνώση από όπου μπορούμε για την ταραχώδη εκείνη περίοδο.
Ο ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΚΟΥΤΑΤΣΙΟΣ
«Τον πατέρα μου τον συλλάβανε οι Γερμανοί, τον είχαν για εκτέλεση χάρη στις υπηρεσίες δοσιλόγων, ντόπιων λιτοχωριτών και άλλων από την Πιερία. Ήταν 13 οι λιτοχωρίτες που πήρανε, τους 5 τους εκτέλεσαν στο στρατόπεδο Παύλου Μελά.
Μετά, ο ένας που ήρθε εδώ τους είπε «κοιτάξτε να δείτε, εμείς ήρθαμε στην Ελλάδα για να κυνηγήσουμε τους εγγλέζους αποικιοκράτες και να φέρουμε μια δικαιοσύνη, σας αγαπούμε. Εγώ θα είμαι διοικητής και θέλω τη συνεργασία σας. Σας χαρίζω τις ποινές και μπορείτε να πάτε σπίτια σας».
Αυτοί γύρισαν μαζί με τους 850 λιτοχωρίτες που τους είχαν στο στρατόπεδο στις Σέρρες σε καταναγκαστική εργασία. Από εκεί άρχισαν πολλά κυνηγητά. Το Λιτόχωρο έχει υποστεί 3 επιδρομές γερμανικών στρατευμάτων. Μια στις 16 Απριλίου του 1943, όπου για πρώτη φορά εξ’ όσων γνωρίζω, βομβαρδίστηκε πόλη ή κωμόπολη στην Ελλάδα, μετά το 1941. Ήρθαν από τη Λάρισα αεροπλάνα και βομβάρδισαν, τακτικός στρατός έκανε κανονική επίθεση για να εκπορθίσει το Λιτόχωρο, πιστεύοντας ότι εκεί ήταν η έδρα των ανταρτών.
Μάλιστα, είχαν στόχο το δημοτικό σχολείο, που υποτίθεται πως ήταν το επιτελείο των ανταρτών. Ευτυχώς, τέσσερις βόμβες που έπεσαν ήταν στην ίδια γραμμή και καμιά δεν πέτυχε το σχολείο που ήταν γεμάτο παιδιά.
Μετά ήρθαν στις 12 Ιουλίου του 1943, πάλι με συνεργασία όλων αυτών που μετέπειτα θεωρήθηκαν ¨εθνικόφρονες¨ και συλλάβαν τον Παπα-Τσιτσιρίκο. Τον τραυμάτισαν και τον έκαψαν ζωντανό στο σπίτι του τον αρχιμανδρίτη. Την ίδια μέρα συλλάβαν και τον Αλέκο Διαμαντόπουλο, έφεδρο αξιωματικό και τον εκτέλεσαν στο πάρκο του Λιτοχώρου, εκεί που είναι η δεξαμενή ύδατος.
Όλα αυτά τα παιδιά της ηλικίας μου τα ζήσαμε από κοντά και οι μνήμες μας έμειναν ζωντανές. Από τότε τρομάζω να αποβάλω φοβίες.
Φθάνουμε στην απελευθέρωση του 1944, το δώξιμο των Γερμανών και όλα τα γεγονότα. Ιδιαίτερα μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Βάρκιζας, όπως σε όλη την Ελλάδα έτσι και στο Λιτόχωρο, όλοι εμείς τεθήκαμε υπό διωγμό. Στο Λιτόχωρο όλοι πάνω από δώδεκα χρονών έφαγαν τουλάχιστον μια φορά ξύλο, έτσι στα καλά καθούμενα.
Ήταν παλλικαράδες που ντύνονταν χωροφύλακες, εκτός από αυτούς που ήταν επίσημα, αλλά ήταν και τα καταδιωκτικά. Από όπου περνούσαν βιάζαν γυναίκες, σκοτώνανε. Στο Λιτόχωρο δολοφόνησαν τον Θανάση Τσιφοδήμο, στέλεχος της ΕΠΟΝ μεγάλο, τον Δημήτρη Μανουσάκη, τον μπαρμπα-Γιάνη Μόσχοβα, που τον έπνιξαν και τον Παπαθανασίου, παππού του σημερινού δημάρχου τον σκότωσαν με τα παλούκια. Όλα αυτά έγιναν το 1945.
Όλοι οι ανιστασιακοί του Λιτοχώρου, πάνω από 350, που ήταν στον ΕΛΑΣ, κρύβονταν στα σπίτια ή σε σπηλιές. Εγώ ήμουν πληροφοριοδότης όλων αυτών και κάποιο διάστημα, μέσα στο 1945, κάποιοι δεξιοί φίλοι είπαν στη μάνα μου να με μαζέψει γιατί θα με σκότωναν επί τόπου.
Άρχισα και εγώ τότε να είμαι καταδιωκόμενος, στο έλος Βαρικού που τότε είχε πανύψηλα δέντρα. Είχαμε μια καλύβα εκεί, ήμασταν 6 με 8 άτομα. Βγάζαμε και έναν παράνομο έντυπο, δισέλιδο ήταν. Εκεί έμαθα γραφομηχανή.
Λίγο μετά τα επεισόδια του 1946, που έγινε το χτύπημα, με έπιασαν. Ήθελαν να με κάνουν να ομολογήσω, αλλά σύμφωνα με την διαπαιδαγώγηση που είχα δεν το έκανα. Με έκαναν ¨μπλε-μαρέν¨ όλο μου το κορμί δυο φορές. Τη δεύτερη μου έκαψαν τους δείκτες μου στο λαμπογυάλι.
Αυτά είναι από τις εμπειρίες μου από την κατοχή και τον προ-εμφύλιο, γιατί τότε δεν άρχισε παρά το 1945. Τότε βίαζαν κοπέλες στο Λιτόχωρο που ήταν αδελφές ή σύζυγοι ανταρτών, μαχητών του ΕΛΑΣ. Ότι ειπώθηκε για τους δοσίλογους είναι αληθινό, ενδεχομένως στην πραγματικότητα να είχε συμβεί και πιο τραγικά από όπως αποδίδεται τώρα πια».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου